Prowadzisz własną firmę? Rzetelnie podchodzisz do swoich obowiązków, dostarczasz towary lub świadczysz usługi, a mimo wszystko klienci i kontrahenci zwlekają z regulowaniem należności? A może to w życiu prywatnym spotkała Cię sytuacja, że do dnia dzisiejszego nie otrzymałeś należnej zapłaty? Słyszałeś o sądzie elektronicznym, wiesz że umożliwia szybkie dochodzenie roszczeń i może nawet próbowałeś z niego korzystać, ale cała procedura wydaje się dość skomplikowana? Dziś wszystko co musisz wiedzieć o sądzie elektronicznym, jego wadach i zaletach.
I. Czym jest e-sąd?
E-sąd jest prawnie uregulowanym sądem internetowym. E-sąd jest jeden na całą Polskę i prowadzi go Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny.
II. Na czym polega elektroniczne postępowanie upominawcze?
Elektroniczne postępowanie upominawcze umożliwia dochodzenie należności pieniężnych poprzez złożenie pozwu elektronicznego w sądzie internetowym (e-sąd). Jeżeli jesteś w sytuacji, że z posiadanych przez Ciebie dokumentów (np. wystawionej faktury, zawartej umowy) w sposób oczywisty wynika, że klient, kontrahent lub inna osoba nie zapłaciła Ci należnej sumy w terminie możesz skorzystać z e-sądu.
III. Czy złożenie pozwu przez e-sąd wymaga skanowania dokumentów?
Nie, składając pozew elektroniczny masz obowiązek opisać posiadane dokumenty (np. datę i nazwę umowy, datę i numer faktury), żadne dokumenty w formie papierowej ani elektronicznej nie są przesyłane do e-sądu.
IV. Przeglądanie akt e-sądu
Akta w e-sądzie prowadzone są w formie elektronicznej, dzięki czemu do złożonego pozwu, zarządzeń i postanowień sądu oraz nakazu zapłaty masz dostęp w każdej chwili.
V. Zalety e-sądu
Elektroniczne postępowanie upominawcze pomaga ograniczyć koszty jakie standardowo wiążą się z wniesieniem sprawy do sądu w postępowaniu zwykłym. W jaki sposób konkretnie?
1. Opłata za pozew
W postępowaniu zwykłym, czyli gdy pozew nie jest składany drogą elektroniczną za pomocą strony e-sądu, lecz na papierze, opłata wynosi 5 % kwoty której domagamy się w pozwie. W przypadku pozwu elektronicznego ta opłata jest czterokrotnie niższa, bowiem wynosi 1,25 % wartości przedmiotu sporu.
Przykład:
Dochodzimy zapłaty faktury vat opiewającej na kwotę 10.000 złotych.
Opłata w postępowaniu w trybie zwykłym – 500 złotych
Opłata w postępowaniu w postępowaniu elektronicznym – 125 złotych
2. Opłata od pełnomocnictwa udzielonego profesjonalnemu pełnomocnikowi
W postępowaniu elektronicznym – w przeciwieństwie do postępowania w zwyczajnym trybie – opłaty skarbowej od pełnomocnictwa się nie uiszcza. Nie jest ona wysoka bowiem wynosi 17 zł, ale zawsze to dodatkowa oszczędność związana z wniesieniem pozwu.
3. Rozprawa
Zwykłe postępowanie wymaga poza samym złożeniem pozwu wykonania szeregu czynności związanych z przygotowaniem się do rozprawy, opracowaniem strategii procesowej oraz przygotowania świadków do specyfiki składania zeznać w sądzie.
Z racji, że procedura sądu elektronicznego jest stosunkowo prosta, a w sytuacji gdy żądanie pozwu jest zasadne i pozwany nie zgłosi sprzeciwu od wydanego przez sąd nakazu zapłaty np. celem odwlekania zapłaty długu, to sprawa zostaje zakończona bez odbycia się rozprawy. Oznacza to szybsze odzyskanie należności oraz pozwala uniknąć kosztów procesu (wyższych opłat sądowych, dojazdów czy kosztów profesjonalnego pełnomocnika).
4. Brak konieczności występowania o nadanie klauzuli wykonalności
W przypadku wydania przez sąd nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, sąd z urzędu nadaje klauzulę wykonalności po jego uprawomocnieniu.
5. Czas odzyskiwania należności
Sąd wydaje nakaz zapłaty bez przeprowadzenia postępowania dowodowego, wyłącznie na podstawie dowodów opisanych w pozwie elektronicznym, co niewątpliwie przemawia na plus tego postępowania – perspektywa uzyskania nakazu zapłaty w ciągu kilku dni zamiast czekania wielu miesięcy na sam termin rozprawy zdecydowanie przemawia na korzyść tego postępowania.
VI. Wady e-sądu
1. Czas postępowania
Fakt, że czas postępowania jest wymieniony wśród zalet i wad postępowania nie jest pomyłką. Niestety oczekiwania to jedno, a rzeczywistości jest zupełnie inna. Mimo, iż e-sąd w zamyśle legislacyjnym miał być remedium na rozpatrywanie nieskomplikowanych spraw o charakterze pieniężnym, w praktyce nim nie jest. Czas oczekiwania na nakaz zapłaty wynosi 2-3 miesiące, a następne 3 miesiące trzeba czekać na klauzulę wykonalności, w sytuacji gdy w sądzie tradycyjnym uzyskuje się ją w kilka dni.
2. Postanowienie sądu o przekazaniu sprawy do postępowania zwykłego
Jeżeli e-sąd uzna, że ma jakiekolwiek wątpliwości, odmawia wydania nakazu zapłaty i przekazuje sprawę do postępowania zwykłego. Następnie sąd, który prowadził postępowanie zwykłe wzywa powoda do uzupełnienia „braków” pozwu, czyli:
– uzupełnienia opłaty od pozwu (z 1,25% do 5%),
– złożenia dokumentów opisanych w pozwie,
w terminie 7 dni od otrzymania wezwania.
Sąd ma pełną uznaniowość czy wyda nakaz zapłaty czy nie, nie ma żadnych obiektywnych kryteriów, które mogłyby zmusić sąd do wydania nakazu zapłaty, ani rzeczywistej możliwości zażalenia na odmowę jego wydania. Konsekwencją tego jest przekazanie sprawy do właściwości ogólnej – t to najgorszy z aspektów elektronicznego postępowania upominawczego. Rekordowy czas oczekiwania na rozprawę w postępowaniu zwykłym od złożenia pozwu w e-sądzie w moim wypadku wynosił ponad rok, pomijając fakt, iż sprawa miała absolutne podstawy do jej rozpoznania w elektronicznym postępowaniu upominawczym i zakończyła się wydaniem wyroku zasądzającego. Gdybym nie złożyła sprawy w postępowaniu elektronicznym, tylko do postępowania zwykłego, wyrok sądu zapadłby 9 miesięcy wcześniej.
3. Sprzeciw pozwanego
Po wydaniu nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym sąd doręcza nakaz zapłaty w formie papierowej do dłużnika wraz z pozwem. Nakaz zapłaty zawiera pouczenie, że pozwany może złożyć w terminie 14 dni sprzeciw jeśli nie zgadza się z nakazem. W przypadku złożenia sprzeciwu sprawa trafia do właściwości ogólnej, z wszystkimi tego rygorami wskazanymi w punkcie powyżej.
VII. Optymalne rozwiązanie
Poza elektronicznym postępowaniem upominawczym są jeszcze dwa rodzaje postępowań, które posiadają zalety elektronicznego postępowania upominawczego, nie zawierając jego wad. Jedyną wadą tych postępowań jest fakt, że nie są one tak popularne jak postępowanie w e-sądzie i z tego powodu większość klientów prosi o wystąpienie o nakaz zapłaty w sądzie elektronicznym. Większość jednak udaje się przekonać i finalnie – w zależności od posiadanych dokumentów – składamy pozew w postępowaniu upominawczym lub postępowaniu nakazowym. O tym, na czym polegają te postępowania dowiesz się tutaj:
