Nieograniczona ilość pomysłów, potrzeba działania, chęć dorobienia do pensji lub ostatecznego uzależnienia od pracodawcy – powodów dla których zakładamy swoje firmy jest wiele. Niekiedy ogrom formalności związanych z tworzeniem własnego biznesu, nadmierna regulacja rynku przez państwo i urzędy, do których nie można się dodzwonić, ani uzyskać jakichkolwiek rzeczowych informacji – choć to się powoli zmienia – potrafią zniechęcić do realizacji własnych planów już na etapie samego pomysłu.
Z niniejszego przewodnika:
– dowiesz się jakie cechy musi spełniać działalność aby podlegać obowiązkowi rejestracji.
– dowiesz się jakim typem biznesowym jesteś i czy powinieneś zarejestrować swoją działalność.
– nie poznasz żadnego przepisu ani orzeczenia – wiemy, że lubią je tylko prawnicy a dla wszystkich innych są niepotrzebne.
– dowiesz się co ci grozi, gdy nie masz zarejestrowanej działalności, a powinieneś.
– poznasz zalety związane z posiadaniem statusu przedsiębiorcy – naszym zdaniem jest ich całkiem sporo.
Należy mieć na uwadze, że niniejszy przewodnik ma pomóc osobom, które zastanawiają się czy już muszą lub kiedy będą musiały założyć działalność gospodarczą. Prawda jest taka, że jeśli ktoś chce zarejestrować się jako przedsiębiorca, mimo iż nie podjął ku temu jeszcze żadnych czynności organizacyjnych, to może w każdej chwili udać się do urzędu miejskiego, wypełnić formularz i zrobić to od ręki (inaczej sprawy się mają przy spółkach – tu faktycznie jest więcej wymogów, aby działalność zarejestrować).
Kiedy twoja działalność stanowi działalność gospodarczą, wymagającą rejestracji?
Zgodnie z obietnicą przepisów przytaczać nie będziemy. Jednak działalność, która wymaga przez jej właściciela rejestracji jako działalność gospodarcza musi posiadać następujące cechy, które muszą być spełnione łącznie:
1. Zarobkowy charakter – czyli musi być działalnością nastawioną na zysk. Działalność ma zarobkowy charakter jeśli pobieramy od klientów czy kontrahentów opłaty za jej świadczenie. Jednakże fakt nieosiągania zysku – np. z powodu braku zainteresowania naszymi usługami nie pozbawia działalności zarobkowego charakteru.
2. Zorganizowanie – które można rozumieć w dwojaki sposób. Z jednej strony jako podjęcie czynności organizacyjnych mających nadać działalności charakter zorganizowanej całości. Z drugiej strony zorganizowanie należy rozumieć jako wybór formy działalności gospodarczej, np. wybór jednoosobowej formy działalności lub spółki. Tak przynajmniej wynika z orzecznictwa – fakt niewybrania formy działalności nie oznacza, że nie powinna ona zostać wybrana i w efekcie tego zarejestrowana.
3. Ciągłość – czyli pewna powtarzalność podejmowanych czynności, regularność podejmowanych działań w celu utrzymania bytu podmiotu gospodarczego.
4. Działalność – pojęcie kluczowe jednakże przez wielu pomijane – pojedyncze czynności nie stanowią działalności. Prowadzenie działalności stanowi określony ciąg działań, powtarzalnych czynności, które w kompleksowym ujęciu stanowią pewną całość. Pojedyncze zlecenia, mającą charakter dorobkowy nie podchodzą pod definicję działalności.
Na pewno o wszystkich tych przesłankach miałeś okazję kiedyś słyszeć, pytanie czy masz już na tyle wiedzy by podjąć decyzję co do swoich dalszych losów? Odpowiedzieć na to pytanie pomoże Ci poniższe zestawienie typów potencjalnych przedsiębiorców, którzy zgłaszają się do nas o poradę „czy już na nich przyszła pora”.
Typy freelancerów potencjalnych przedsiębiorców
Typ 1. Najambitniejszy z ambitnych
Zajmuje się domem, dziećmi, starszymi rodzicami, ogarnia wszystko i wszystkich wokół, ale wciąż odczuwa niedosyt, wciąż chce więcej.
Nasza rekomendacja: Póki działasz naprawdę dorywczo, możesz wystawiać rachunki za swoje zlecenia albo korzystać z serwisów aukcyjnych lub platform sprzedażowych typu marketplace i nie jest to działalność stanowiąca twoje źródło utrzymania – to to rób. Ilość obowiązków może Ci nie pozwalać brać tyle zleceń ile byś chciał, ZUS co miesiąc będzie trzeba płacić – a niski raptem 2 lata, czyli stosunkowo krótko jak na zbudowanie dobrze prosperującego biznesu.
Typ 2. Na rozdrożu
Nie pracuje, rzucił etat lub praca go rzuciła, ale nie wie czy da radę jako indywidualny przedsiębiorca.
Nasza rekomendacja: Pierwszy rok działalności to okres, w którym musisz skupić się na zbudowaniu marki osobistej i rozwoju firmy. Nie licz na to, że za rok będziesz mógł wybudować dom czy pracować zdalnie z LA – aczkolwiek bardzo Ci tego życzymy. Zaplanuj budżet, zsumuj koszty ZUSu, księgowości i wszelkie inne, które będziesz musiał ponieść – ale nie przez okres od 3 do 6 miesięcy, a właśnie przez rok. To jest optymalny okres, by klienci mogli Cię zauważyć, docenić, a dobra opinia trafiła do innych potencjalnych klientów. Jeśli będziesz w stanie spiąć roczny budżet, a to co robisz jest twoją prawdziwą pasją i jesteś w stanie dać z siebie wszystko – to odważ się, a jeśli masz wątpliwości – wiedz, że nie jesteś jedyny. Napisz do nas lub zostaw komentarz na dole – może pomoże to innym osobom będącym w twojej sytuacji.
Niemniej zanim podejmiesz decyzję o rejestracji działalności sprawdź czy będzie zainteresowanie twoimi usługami czy produktami – w tym celu skorzystaj z rad dla Typu 1 i 4.
Typ 3. Dusza przedsiębiorcy
Niby jesteś na etacie, ale wieczne ASAPy, calle i meetingi, CEO, CMO, CFO i inne arcyważne osoby w twojej firmie powodują, że pracujesz non stop. Po kilku latach czy nawet miesiącach zaczynasz się zastanawiać ile jeszcze dasz radę, bo choć dobrze zarabiasz to nie wiesz czy dalej warto tak żyć. Z jednej strony komfort życia, u niektórych dzieci i hipoteka, z drugiej strony życie osobiste, które Ci umyka, bo w wolnych chwilach jedyne na co masz siłę to regeneracja. Chciałbyś coś zmienić, wiesz że jesteś profesjonalistą w tym co robisz, ale w tak intensywny grafik nie sposób wrzucić nadprogramowe zlecenia.
Nasza rekomendacja: Brak rekomendacji. Niestety najtrudniejszy typ do doradzenia, ile osób tyle różnych zakończeń tej historii. Jedyne, co możemy doradzić – jeżeli masz w życiu partnera lub małżonka – razem zastanówcie się nad tym z czym taka radykalna zmiana wiązałaby się dla waszej rodziny. Zadecydujcie wspólnie.
Typ 4. Landingowiec
Ma mnóstwo pomysłów i chęci do działania, prawdopodobnie mógłby rozwijać kilka marek jednocześnie, chce robić wszystko na raz i nie wie jak to zbiorczo ogarnąć.
Nasza rekomendacja: Stwórz lub zleć komuś stworzenie dla Ciebie „strony landingu” zwanej również „landing page”, zaoferuj jakiś prezent za zapisanie się na newsletter – w ten sposób zgromadzisz bazę potencjalnych klientów i sprawdzisz czy ludzie nie będący tobą i twoimi bliskimi znajomymi, rodziną czy współpracownikami podzielają twój entuzjazm do oferowanych przez Ciebie dóbr lub usług.
Typ 5. Wieczny freelancer
Etat rzucił już dawno temu. Nie rejestruje się jako przedsiębiorca, na freelancie żyje na wypasie, lata kilka razy w roku na wakacje za granicę, nie lubi ograniczeń, państwa „bo wszyscy kradną”, formalności, urzędów i urzędników. Mimo, iż w sieci i w środowisku promuje się jako niezależny i świetnie zorganizowany biznes to realnie przedsiębiorcą nie jest.
Nasza rekomendacja: Chyba brak – dopóki nie odwiedzi go wizytacja z Urzędu Skarbowego raczej przedsiębiorcą nie zostanie. Nie oceniamy, ale z troski ostrzegamy.
Kary, kary, kary – co grozi gdy mimo wszelkich znaków, że to już najwyższa pora działalności nie zarejestrujesz?
1. Prowadzenie działalności bez jej formalnego zarejestrowania (oczywiście w sytuacji gdy faktycznie istnieje obowiązek rejestracji) to wykroczenie zagrożone karą grzywny lub ograniczenia wolności.
2. Obowiązek zapłacenia zaległych składek ZUS wraz z odsetkami oraz możliwość nałożenia przez ZUS dodatkowo kary wynoszącej do 100% wysokości nieopłaconych składek.
3. Obowiązek uiszczenia zaległych podatków (dochodowego i VAT) wraz z odsetkami.
4. W związku z pkt 3. – odpowiedzialność karnoskarbowa za uszczuplenie budżetu państwa i tu również grzywna. A grzywny nie są niskie.
Wbrew pozorom rejestracja działalności gospodarczej daje nam różne przywileje, oto niektóre z nich:
1. Możliwość wrzucania kosztów dóbr i usług związanych z działalnością w koszty tej działalności.
2. Możliwość odliczenia VAT przez jego płatników.
3. Wsparcie finansowe na start wynoszące od 18 do 24 tysięcy złotych w zależności od urzędu może stanowić solidną motywację do rozpoczęcia działalności chociażby na rok czasu – aczkolwiek w momencie publikacji niniejszego poradnika zostało ono wstrzymane zgodnie z aktualną linią partyjną.
4. Wsparcie finansowe dla istniejących już przedsiębiorców np. w ramach funduszy europejskich, które jest o wiele wyższe od dofinansowania przyznawanego na start bezrobotnym, aczkolwiek trzeba znaleźć konkurs dopasowany do planowanego przez nas przedsięwzięcia i przygotować dokumentację konkursową – więcej na: www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
