Przeciętny pracownik doświadczył, a jeżeli nie, to co najmniej był świadkiem nieodpowiednich zachowań w miejscu pracy, niosących znamiona dyskryminacji, znęcania się czy naruszania godności pracownika. Niestety z miażdżącą częścią takich zachowań nic się nie robi, a pracownik znajdujący się w sytuacji granicznej prędzej się zwolni, niż gdziekolwiek zgłosi fakt, że jest molestowany lub mobbingowany w pracy, w obawie o jeszcze większe nieprzyjemności. W firmach o mobbingu i molestowaniu pracy wiedzą wszyscy, ale panuje zmowa milczenia. To błąd, za który odpowiada pracodawca. Wielu tych sytuacji można byłoby uniknąć gdyby w firmie obowiązywała polityka antymobbingowa.

Czym jest mobbing?

Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi, jest to jeden z jego obowiązków pracowniczych. 

Czym jest molestowanie i molestowanie seksualne?

Molestowanie jest przejawem dyskryminowania. Molestowaniem jest niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

Molestowaniem seksualnym jest dyskryminowaniem ze względu na płeć jest także każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery; na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy. Podporządkowanie się przez pracownika molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu, a także podjęcie przez niego działań przeciwstawiających się molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika.

Uprawnienia pracownika związane z mobbingiem i molestowaniem seksualnym

Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Pracownik, który doznał mobbingu lub wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Ponadto pracownik będący ofiarą molestowania i mobbingu może dochodzić odszkodowania i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, związaną z naruszeniem dóbr osobistych, takich jak zdrowie, wolność, cześć i nietykalność osobista.

Polityka antymobbingowa w firmie – dlaczego warto ją wdrożyć?

Są dwa generalne powody, dla których warto przygotować i wdrożyć politykę antymobbingową w firmie. Po pierwsze dla dobra pracowników, a po drugie – i ważniejsze dla każdego pracodawcy – dla dobra, rozwoju i finansów firmy. Jasne, klarowne i przede wszystkim sprawnie działające procedury antymobbingowe zapewnią komfort w świadczeniu pracy przez pracowników, co w sposób znaczący wpływa na wydajność i jakość świadczonej pracy. To mit, że zastraszaniem zyska się więcej niż nagradzaniem pracowników. Wydajny pracownik, dobrze wykonujący swoją pracę to zysk dla pracodawcy. Ponadto, prawidłowo wdrożona polityka antymobbingowa pozwoli usunąć z firm jednostki zakłócające prawidłowe funkcjonowanie firmy. Kolejny aspekt ma charakter finansowy – za mobbing w firmie odpowiada pracodawca i to on będzie zobowiązany za zapłacenie pracownikowi odszkodowania i zadośćuczynienia z powodu mobbingu. Poza powyższymi argumentami warto pamiętać, że w dobie internetu nic nie ginie. Jest mnóstwo stron, na których pracownicy – aktualni i byli – wymieniają się doświadczeniami związanymi z firmą. Pracodawca, który nie potrafi wdrożyć polityki antymobbingowej w firmie powinien liczyć się z tym, że naprawdę wartościowi pracownicy nie będą chcieli dla niego pracować.

Polityka antymobbingowa – jak ją stworzyć i wdrożyć?

Polityka antymobbingowa powinna być stworzona i wdrożona w sposób indywidualnie dopasowany do struktury konkretnej firmy, przez zewnętrzny zespół składający się z prawnika i HR-owca. Przygotowanie rzetelnej polityki antymobbingowej powinno składać się z trzech etapów:

1. zbadania struktury firmy i konsultacji z aktualnymi pracownikami firmy, który będą miały charakter poufny,

2. przygotowania polityki antymobbingowej,

3. wdrożenia polityki antymobbingowej w firmie, w szczególności przez prowadzenie szkoleń dla nowych pracowników oraz szkoleń cyklicznych, w częstotliwości zależnej od sytuacji w firmie.

Co powinna zawierać polityka antymobbingowa?

Polityka antymobbingowa jako wewnętrzny dokument firmowy powinna opierać się na:

1. wskazaniu zasady zero tolerancji w stosunku do wszelkich form przemocy i dyskryminacji w firmie,

2. ukształtowaniu zasad współżycia między pracownikami, obowiązku poszanowania godności i dóbr osobistych innych pracowników,

3. wskazaniu zachowań niedozwolonych w pracy – niestety większość pracowników w praktyce nie wie jakie zachowania stanowią mobbing lub molestowanie seksualne lub po prostu nic sobie z tego nie robią,

4. wskazaniu odpowiedzialności odszkodowawczej regresowej pracownika mobbingującego i molestującego wobec pracodawcy, polegającej na tym, że pracownik dopuszczający się mobbingu lub molestowania, za który pracodawca będzie zobowiązany zapłacić pracownikowi mobbingowanemu zadośćuczynienie i odszkodowanie będzie zobowiązany do zwrotu pracodawcy zapłaconych odszkodowań,

5. wskazaniu odpowiedzialności karnej grożącej pracownikowi stosującemu mobbing lub molestowanie seksualne,

6. opisaniu procedury powołania i funkcjonowania bezstronnego zespołu do spraw mobbingu w firmie,

7. opisaniu zasad zgłaszania i rozpatrywania przypadków molestowania i mobbingu,

8. procedurach stosowanych w przypadku wystąpienia mobbingu, 

9. zasadach i częstotliwości przeprowadzania szkoleń dotyczących molestowania i mobbingu w pracy.

Potrzebujesz przygotowania i wdrożenia w firmie polityki antymobbingowej w firmie? Padłeś lub padłaś ofiarą mobbingu? Napisz na kontakt@mecenasbiznesu.pl