Postępowanie nakazowe i postępowanie upominawcze polegają na złożeniu w sądzie pozwu o zapłatę o wydanie przez sąd nakazu zapłaty bez rozprawy w postępowaniu nakazowym lub upominawczym. Do pozwu należy dołączyć dokumentację, która uprawdopodobni istnienie roszczenia – przede wszystkim umowę, faktury i dowód spełnienia przez powoda świadczeń, za które domaga się zapłaty.
Wśród większości przedsiębiorców postępowania te nie są tak popularne jak elektroniczne postępowanie upominawcze, a szkoda, bowiem mają jego zalety – zwłaszcza postępowanie nakazowe – przy jednoczesnym braku niedogodności wiążących się z elektronicznym postępowaniem upominawczym.
Dziś porównam wady i zalety postępowania nakazowego i upominawczego.
Postępowanie nakazowe
Zalety:
– brak rozprawy, sąd rozstrzyga sprawę wydając nakaz zapłaty na posiedzeniu niejawnym,
– niska opłata od pozwu – 1,25% dochodzonej kwoty,
– sąd rozstrzyga sprawę wydając nakaz zapłaty,
– sąd uznając że brak jest podstaw do wydania nakazu zapłaty wyznacza rozprawę,
– można złożyć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych,
– nakaz zapłaty w tym postępowaniu stanowi tytuł zabezpieczenia wykonalny bez nadawania klauzuli wykonalności.
Wady:
– zwykle brak podstaw do złożenia pozwu w tym postępowaniu, bowiem podstawą wydania w nim nakazu zapłaty jest zaakceptowana (podpisana przez dłużnika) faktura lub rachunek, pisemne oświadczenie dłużnika o uznaniu długu, prawidłowo wypełniony weksel itp., pod warunkiem że ich prawdziwość i treść nie wzbudzą wątpliwości sądu,
– przedsiębiorcy w ogromnej większości wręczając kontrahentowi fakturę nie biorą podpisu na swoim egzemplarzu – bowiem nie jest to prawnie wymagane – jednakże stanowi to znaczne ułatwienie przy dochodzeniu roszczeń.
Postępowanie upominawcze
Zalety:
– brak rozprawy, sąd rozstrzyga sprawę wydając nakaz zapłaty na posiedzeniu niejawnym,
– podstawą do wydania nakazu zapłaty jest uprawdopodobnienie roszczeń przez powoda, nie ma obowiązku przedstawienia dowodu wskazującego na uznanie długu,
– można złożyć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych,
– zwrot z urzędu 3/4 opłaty sądowej jeśli pozwany nie wniesie sprzeciwu od nakazu zapłaty,
– sąd uznając że brak jest podstaw do wydania nakazu zapłaty wyznacza rozprawę.
Wady:
– standardowa opłata od pozwu – 5% dochodzonej kwoty,
– postępowanie odbywa się bez rozprawy dlatego nie nadaje się do spraw w których powód opiera swoje powództwo przede wszystkim na dowodach z zeznań świadków, przesłuchaniu stron, opinii biegłych i innych środkach dowodowych.
Postępowanie upominawcze a postępowanie nakazowe
Przewagą postępowania upominawczego nad postępowaniem nakazowym jest mniejsza rygorystyczność. W postępowaniu upominawczym wystarczy by powód uprawdopodobnił zasadność roszczenia, podczas gdy w postępowaniu nakazowym podstawą wydania nakazu zapłaty jest dowód wskazujący na spełnienie świadczenia przez powoda oraz dowód wskazujący na akceptację długu przez pozwanego – w praktyce najczęściej stanowi go podpis dłużnika na fakturze.
