Przewłaszczenie na zabezpieczenie to obok zastawu na prawach, wniosku o zabezpieczenie, oświadczenia o poddaniu się egzekucji, czy weksla in blanco forma zabezpieczenia wykonania zobowiązań pieniężnych. Przewłaszczenie na zabezpieczenie to jedna z najczęściej stosowanych form zabezpieczenia umów kredytowych.

Umowa przewłaszczenia polega na tym, że dłużnik – właściciel rzeczy ruchomej przenosi na wierzyciela prawo własności tych rzeczy, na wypadek nieuregulowania wobec niego zobowiązania w terminie. W przypadku uregulowania zobowiązania w terminie, warunek przeniesienia własności na wierzyciela odpada i własność rzeczy wraca do pierwotnego właściciela.

Przewłaszczenie na zabezpieczenie – forma umowy

Umowa przewłaszczenie nie jest obarczona wymogiem co do formy. Przewłaszczenie na zabezpieczenie może być dokonane nawet w formie ustnej. Niemniej, dla celów dowodowych, warto zawrzeć umowę przewłaszczenia w formie pisemnej, zważywszy na fakt, że w umowie przewłaszczenia jednocześnie dochodzi do zastrzeżenia warunku i terminu.

Przewłaszczenie na zabezpieczenie – przedmiot umowy

Przedmiotem przewłaszczenia na zabezpieczenie są zazwyczaj rzeczy ruchome, oznaczone co do gatunku, jak i co do tożsamości. Przedmiotem przewłaszczenia na zabezpieczenie może być nieruchomość – wówczas umowa przewłaszczenia wymaga sporządzenia w formie aktu notarialnego.

Zazwyczaj rzeczy będące przedmiotem umowy przewłaszczenia stanowią własność dłużnika – aczkolwiek nie jest to obligatoryjne.

Przewłaszczenie na zabezpieczenie – skutki przewłaszczenia

Przewłaszczenie na zabezpieczenie ma chronić wierzyciela w razie niewykonania zobowiązania przez dłużnika w terminie. Jeżeli dłużnik nie spłacił – chociażby w części – długu w terminie określonym w umowie przewłaszczenia, wierzyciel nabywa prawo własności rzeczy będących przedmiotem umowy.

Jeżeli wartość rzeczy jest co najmniej równa wysokości zadłużenia, zobowiązanie wygasa. Jeżeli wartość rzeczy przewyższa wysokość zadłużenia, dłużnik jest uprawniony żądać od wierzyciela zwrotu nadwyżki.

Jeżeli rzeczy będące przedmiotem przewłaszczenia mają niższą wartość niż kwota zadłużenia, wierzyciel ma prawo żądać zapłaty różnicy między zadłużeniem, a wartością przewłaszczenia.