Zarówno gwarancja przy sprzedaży, jak i rękojmia za wady rzeczy sprzedanej mają na celu zapewnić kupującemu ochronę prawną w przypadku wystąpienia wad rzeczy nabytej. Niemniej zakres wynikającej z nich ochrony może się znacznie różnić.
Czym jest rękojmia, a czym gwarancja?
Rękojmia to obligatoryjna odpowiedzialność sprzedawcy za wady rzeczy. Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną.
Gwarancja jest umową związaną z inną umową, jak umowa sprzedaży. Udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu.
I. Kiedy obowiązuje rękojmia, a kiedy gwarancja?
Rękojmia przysługuje z mocy prawa, a sytuacje w których prawa i obowiązki wynikające z rękojmi mogą być wyłączone lub ograniczone są ściśle określone w przepisach.
Gwarancja obowiązuje w sytuacji przyznania jej przez sprzedawcę. Udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu.
II. Kto może skorzystać z rękojmi i gwarancji?
Rękojmia zawsze przysługuje konsumentowi, w przypadku przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą od 1 czerwca 2020 r. zostaje na szczególnych zasadach zrównana z uprawnieniami konsumentów, ale zasadniczo przed tym terminem oraz w przypadku innych form prowadzenia działalności, jak spółki, odpowiedzialność ta może być modyfikowana przez sprzedawcę.
Z gwarancji może skorzystać ten, komu gwarancja zostanie udzielona w związku z zawartą umową sprzedaży lub inną.
III. Zakres uprawnień z rękojmi i gwarancji
Uprawnienia z rękojmi obejmują żądanie naprawy rzeczy lub wymiany jej na nową, żądanie obniżenia ceny lub odstąpienie umowy, a nawet żądanie dodatkowego odszkodowania.
Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług, ale nie ma tu żadnych obligatoryjnych wymogów. Zakres odpowiedzialności zależy od gwaranta.
IV. Za jakie wady odpowiada sprzedawca z rękojmi i gwarancji?
W przypadku rękojmi sprzedawca odpowiada wobec nabywcy za wady fizyczne rzeczy oraz wady prawne rzeczy.
Zakres wad za jakie odpowiada gwarant zależy od oświadczenia złożonego przez gwaranta.
V. Jakie są terminy dla rękojmi i gwarancji?
Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości – przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jeżeli kupującym jest konsument, a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.
W przypadku gwarancji termin w jakim można skorzystać z uprawnień wynika z udzielonej gwarancji, przepisy nie narzucają w tym zakresie na przedsiębiorcę żadnych wymogów. Zarówno „Gwarancja jakości – zwrot ceny w ciągu 7 dni bez żadnych pytań” jest zgodna z prawem, jak i „Gwarancja na 10 lat”.
VI. Czy można skorzystać z rękojmi i gwarancji?
Tak, jak najbardziej. Na zasadach określonych powyżej uprawniony może skorzystać z rękojmi i gwarancji. Złożenie reklamacji na podstawie gwarancji, która zostanie rozpatrzona negatywnie nie wyklucza możliwości skorzystania z rękojmi i na odwrót.
Gwarancja i rękojmia – które wybrać?
Z perspektywy konsumenta zdecydowanie w większości przypadków korzystniejsze jest wykonywanie uprawnień z rękojmi. Rękojmia jest instytucją prawną mającą obligatoryjne zastosowanie w umowie sprzedaży z konsumentem. Obowiązki sprzedawcy i uprawnienia kupującego są tak uregulowane, że zapewniają szerokie pole do wykonywania praw przez konsumenta. W przypadku przedsiębiorcy uprawnienia z tytułu rękojmi nie są tak szerokie – a przynajmniej do wejścia w życie zmiany przepisów dotyczących rękojmi, które obejmą tylko drobnych przedsiębiorców i tylko w ściśle określonych sytuacjach.
Ponadto w chwili obecnej uprawnienia wynikające z rękojmi są powszechnie znane, natomiast zakres uprawnień wynikających z gwarancji wymagać będzie analizy umowy gwarancyjnej, na co przeciętny kupujący nie ma ani czasu, ani chęci.
Gwarancja natomiast będzie zwykle korzystniejsza, gdy kupującym jest przedsiębiorca. Ponadto będzie ona korzystniejsza we wszystkich sytuacjach, gdy wada zostanie stwierdzona po upływie 2-letniego terminu, w czasie którego można skorzystać z rękojmi.
Dowiedz się: jak gwarancją wyłączyć uprawnienia z tytułu rękojmi zgodnie z prawem?
Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja. Rękojmia a gwarancja.