BIZNES UMOWY

Zadatek a zaliczka – czym są i dlaczego nie wolno ich stosować zamiennie

Zadatek i zaliczka stanowią bardzo podobne do siebie instytucje prawne, umożliwiające zabezpieczanie interesów stron umowy. Wiele osób stosuje je zamiennie, traktując zadatek i zaliczkę jako synonimy. Jest to myślenie błędne i może narazić nieświadomych kontrahentów na dotkliwe konsekwencje finansowe.

Zaliczka           Zadatek a zaliczka

Zaliczka, mimo iż jest wspominana w Kodeksie cywilnym, nie posiada – w przeciwieństwie do zadatku – swojej definicji legalnej. Niemniej przepisy odnoszą się do niej w niektórych miejscach wprost.

Art. 622. § 1. Jeżeli wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, producent nie może dostarczyć przedmiotu kontraktacji, obowiązany jest on tylko do zwrotu pobranych zaliczek i kredytów bankowych.

§ 2. W umowie strony mogą zastrzec warunki zwrotu zaliczek i kredytu korzystniejsze dla producenta.

Art. 743. Jeżeli wykonanie zlecenia wymaga wydatków, dający zlecenie powinien na żądanie przyjmującego udzielić mu odpowiedniej zaliczki.

Art. 763. Dla zabezpieczenia roszczenia o wynagrodzenie oraz o zwrot wydatków i zaliczek udzielonych dającemu zlecenie agentowi przysługuje ustawowe prawo zastawu na rzeczach i papierach wartościowych dającego zlecenie, otrzymanych w związku z umową agencyjną, dopóki przedmioty te znajdują się u niego lub osoby, która je dzierży w jego imieniu, albo dopóki może nimi rozporządzać za pomocą dokumentów.

Zasadniczo postanowienia dotyczące zaliczki wprowadzane są do umowy w sytuacji gdy wykonawca przewiduje poniesienie określonych wydatków w związku z przyjmowanym zleceniem, np. poniesienie kosztu nabycia materiałów. W przypadku wykonania zlecenia wpłacona zaliczka jest zaliczana na poczet wynagrodzenia wynikającego z umowy.

Zadatek            Zadatek a zaliczka

Zadatek został uregulowany w art. 394 Kodeksu cywilnego w następujący sposób:

Art. 394. § 1. W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.

§ 2. W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi.

§ 3. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

Zadatek a zaliczka

To co jest wspólne dla zadatku i zaliczki to to, że zadatek dla przyjmującego zlecenie może mieć niejako funkcję taką jak zaliczka, zapewniając wykonawcy środki na poniesienie kosztów związanych z wykonaniem zlecenia.

Zadatek co do zasady jest gwarancją dla obu stron umowy, że umowa zostanie wykonana, zaś w przypadku odstąpienia od umowy strona odstępująca będzie obarczona sankcją finansową w wysokości ustalonego zadatku.

Nie oznacza to jednak, że w przypadku zaliczki strony mogą bez większych konsekwencji odstąpić od umowy. Zgodnie z art. 494 Kodeksu cywilnego strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć. strona, która odstępuje od umowy, może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.

Zadatek a zaliczka. Zadatek a zaliczka. Zadatek a zaliczka. Zadatek a zaliczka . Zadatek a zaliczka . Zadatek a zaliczka . Zadatek a zaliczka . Zadatek a zaliczka. zadatek, zaliczka. zadatek, zaliczka. zadatek, zaliczka. zadatek, zaliczka. zadatek, zaliczka. zadatek, zaliczka. zadatek, zaliczka. zadatek, zaliczka. zadatek, zaliczka. 

Sprawdź także...